تاریخ:

1389

نویسنده:

اع‍ظم‌ ک‍ش‍اورز قهرمانلو

کلیدواژه ها:

شاخص - اندازه گیری - رقابت پذیری - اقتصاد ایران

در بخش نظری تحقیق، مفهوم رقابت‌پذیری از جنبه‌های خرد و کلان بررسی شده است که در سطح اقتصاد ملی بر دو عنصر اصلی تکیه دارد: نخست روند مستمر رشد بهره‌وری در اقتصاد و دیگر افزایش سهم اقتصاد ملی در تجارت جهانی که البته هر دو این‌ها، باید بهبود شاخص‌های رفاه عمومی را در پی داشته باشد. سطح توان رقابت یا رقابتی بودن یک اقتصاد با استفاده از شاخص ترکیبی معیارهای اصلی مربوط، ارزیابی می‌شود. این شاخص توان رقابت اقتصاد ملی می‌تواند به عنوان یکی از بهترین نماگرهای توان اقتصاد ملی در عرصه رقابت عصر جهانی شناسایی و محور قرار گیرد. در بخش کاربردی تحقیق، ابتدا به مرور مختصری از نظریه‌های مزیت نسبی، مزیت نسبی پویا و مزیت رقابتی پرداخته شده است؛ سپس تعاریف مختلفی از رقابت‌پذیری ارائه می‌شود و پس از آن با مرور مطالعات تجربی در مورد رقابت‌پذیری، انواع شاخص‌های رقابت‌پذیری معرفی می‌شود. در ادامه شاخص رقابت‌پذیری(GCI) مطرح شده توسط مجمع جهانی اقتصاد محاسبه شده و جایگاه ایران را در بین 134 کشور تحت پوشش مجمع به¬دست آورده و نقاط قوت و ضعف اقتصاد ایران شناسایی شده است و به این نتیجه رسیده که اقتصاد ایران در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و حتی بیشتر کشورهای در حال توسعه از رتبه رقابتی ضعیفی برخوردار است. شایان ذکر است شاخص رقابت‌پذیری کشور ایران توسط هیچ یک از نهادهای بین‌المللی در سطح جهان مورد محاسبه قرار نگرفته است ولی در سال میلادی جدید با همکاری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران محاسبه خوهد شد. همچنین در این مطالعه رابطة بین رقابت‌پذیری و بهره‌وری در یک مدل اقتصاد سنجی مقطعی متشکل از 30 کشور هم‌سطح ایران برآورد شده است که رابطة مثبت و معنادرا بین آن‌ها مورد تأیید قرار گرفته است.