گزارش تحلیلی نتایج سنجش بهره‌وری واحدهای صنفی و بازرگانی استان زنجان در سال 1388
- تاریخ:
- اسفند 1393
- نویسنده:
- مرکز مطالعات بهبود بهره وری
- کلیدواژه ها:
- زنجان - واحدهای صنفی بازرگانی - بهره وری
نتایج حاصل از اندازهگیری و تحلیل شاخصهای بهره‌وری در سطح استان زنجان نشان میدهد میزان بهره‌وری نیروی کار در استان زنجان از میزان بهره‌وری نیروی کار کل کشور پایینتر است. این یافته لزوم توجه به تجربیات استانهای دارای بهره وری بالاتر از متوسط را برای مقامات استان گوشزد میکند. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره وری نیروی کار در استان زنجان به بخش رستوران و هتلداری تعلق داشته و کمترین میزان بهره‌وری نیروی کار به بخش خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. در خصوص بهره‌وری سرمایه مشاهده میشود که میزان بهره‌وری سرمایه در استان زنجان از سطح میزان بهره‌وری سرمایه کل کشور پایینتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‌وری سرمایه در استان زنجان به بخش رستوران و هتلداری تعلق داشته و کمترین میزان بهره‌وری سرمایه به فعالیت خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. در بین فعالیتهای صنفی و بازرگانی، در صنف خرده فروشی و صنف کرایه دادن ماشینآلات و تجهیزات بدون اپراتور بهره وری سرمایه در سطح بسیار نازلی قرار دارد که حاکی از تراکم بیش از حد واحدهای صنفی در فعالیتهای مذکور در مقایسه با جمعیت و درآمد سرانه استان است. در خصوص بهره‌وری مصارف واسطه، میزان بهره‌وری مصارف واسطه در استان زنجان از میزان بهره‌وری مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‌وری مصارف واسطه در استان زنجان به بخش بازرگانی تعلق داشته و کمترین میزان بهره‌وری مصارف واسطه به بخش رستوران و هتلداری تعلق دارد. در خصوص بهره‌وری انرژی نیز همین وضعیت برقرار بوده، بهطوری که میزان بهره‌وری انرژی در استان زنجان از میزان بهره وری انرژی کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‌وری انرژی در استان زنجان به بخش بازرگانی تعلق داشته و کمترین میزان بهره‌وری انرژی به فعالیت خشکشویی(شستشو) و آرایشگری تعلق دارد. از سوی دیگر نتایج نشان میدهد که در خصوص بهره وری سایر مصارف واسطه نیز وضعیت مشابه بهره وری انرژی است، بهطوری که میزان بهره وری سایر مصارف واسطه در استان زنجان از میزان بهره‌وری سایر مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره وری سایر مصارف واسطه در استان زنجان به فعالیت خشکشویی و آرایشگری تعلق داشته و کمترین میزان بهره وری سایر مصارف واسطه به بخش رستوران و هتلداری تعلق دارد. در خصوص بهره وری کل عوامل تولید نیز بررسیها نشان میدهد که استان زنجان نسبت به متوسط کشوری از بهره وری کل عوامل تولید پایینتری برخوردار میباشد. این یافته با توجه به سطوح پایینتر شاخصهای بهره وری جزئی نیروی کار و سرمایه استان نسبت به میانگین ملی قابل توجیه است. استان زنجان، در برخی از فعالیتها که دارای بهره وری کل عوامل پایینتر از سطح ملی است می‌تواند با بهرهگیری از تجارب استانهای دارای بهره وری بالاتر، در جهت ارتقای بهره وری کل عوامل گام بردارد. در خصوص شاخصهای تحلیلگر بهره وری نظیر شاخصهای فناوری، سرمایه انسانی و مدیریتی بررسیها نشان میدهد که استان زنجان در برخی شاخصهای کلیدی نسبت به میانگین ملی پائینتر بوده که پائینتر بودن بهره وری را در این استان تببین مینماید. بهعنوان مثال، شاخص مدیریتی متوسط سابقه کار مدیریتی مرتبط مدیران، شاخصهای سرمایه انسانی متوسط سالهای تحصیل شاغلان و درصد کل کارکنان کارگاه‌ها دارای آموزش حرفه‌ای و شاخصهای فناوری درصد کارگاه‌های صنفی و بازرگانی دارای رایانه، درصد کارگاه‌های استفاده کننده از اینترنت، درصد کارگاه‌ها دارای مبادلات الکترونیکی و درصد استفاده کارگاه‌های صنفی و بازرگانی از دستگاههای بارکدخوان در استان پائینتر از سطح میانگین ملی است که این موضوع تایید کننده پایین بودن سطح بهره وری کل عوامل تولید استان زنجان میباشد. نکته دیگر آن که، در برخی از فعالیتهای تخصصی مانند شرکتهای پخش کالا، هتلها و خدمات کامپیوتر و فعالیتهای وابسته یا کارکنان اصلاً دارای آموزش حرفه ای نیستند و یا درصد خیلی کمی از کارکنان دارای آموزش حرفه ای هستند.بنابراین، مقامات برنامه ریزی استان می بایست موضوع ارتقای سطح آموزش حرفه ای کارکنان را در دستور کار خود قرار دهند.