تاریخ:

اسفند 1391

نویسنده:

علیرضا امینی

کلیدواژه ها:

توسعه- کارآفرینی- ارتقای بهره وری- اقتصاد مقاومتی

عصر جدید، عرصه رقابت بر سر منابع و دانش و فناوری است. کشورهای بزرگ صنعتی که فاتحان این عرصه‌اند، افزایش بهره‌وری منابع تولید را در راس برنامه های اقتصادی خود قرار داده‌اند و با برخورداری از افراد تحصیلکرده و متخصص، چرخ‌های رشد ‌و‌ توسعه را به حرکت در آورده‌اند و به ابداعات و نوآوری‌هایی دست یافته‌اند. دسترسی به این نوآوری‌ها که اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته را از نو زنده کرده است، منوط به کارآفرینی است. صاحبنظران، کارآفرینی را به این دلیل حائز اهمیت می‌دانند که جامعه را به سمت تغییرات فناورانه و مبتکرانه سوق‌داده و باعث رشد اقتصادی می‌شود؛ همچنین، کارآفرینی دانش جدید را به خدمات و محصولات جدید تبدیل می کند و سرمایه گذاریهای مخاطره آمیز دارای صرفه های اقتصادی زیاد را گسترش می دهد. از سوی دیگر، کشورهای پیشرفته مانع از انتقال فناوریهای نوین به برخی از کشورهای در حال توسعه مستقل مانند ایران می‌شوند تا سرعت رشد و توسعه اقتصادی آنها را کند نمایند.در چنین شرایطی که فشارهای اقتصادی در اثر تحریم های بین المللی بر ایران بیشتر شده است، ایجاد اقتصاد مقاومتی به منظور مقاومت در برابر فشارهای خارجی و آرایش مجدد نظام اقتصادی به منظور ایجاد نوآوری های مبتنی بر منابع داخلی در اولویت قرار می گیرد.بنابراین، کاهش آثار سوء تحریم‌های بین‌المللی و استقرار اقتصاد‌ مقاومتی را می توان در گروی توسعه کارآفرینی دانست که این مسئله ضرورت بازنگری در انتخاب مدیران بنگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی با رویکرد کارآفرینی را گوشزد می کند.در شرایط تحریم های بین المللی، مدیران کارآمد دارای ویژگیهای ممتازی مانند نوآوری، ریسک پذیری و استفاده بهینه از منابع موجود هستند.نتیجه چنین مدیریت نوینی، توسعه فناوریهای جدید، گسترش سرمایه گذاریهای مخاطره آمیز و دارای صرفه های اقتصادی زیاد ، ارتقای بهره وری و افزایش رشد اقتصادی است. دراین گزارش، رابطه بین توسعه کارآفرینی با بهره‌وری و ایجاد اقتصاد مقاومتی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه از شاخص توسعه کارآفرینی ارائه شده توسط موسسه جهانی کارآفرینی و توسعه1استفاده شده است؛ این شاخص از سه زیرشاخص تشکیل شده است که عبارتند از: نگرش‌کارآفرینی(شامل 5 رکن)، اقدام یا فعالیت ‌کارآفرینی(شامل 4 رکن) و آرمانها یا انگیزه‌ های کارآفرینی(شامل 5 رکن). براساس نتایج گزارش فوق، رتبه ایران در سال 2012 بین 79 کشور جهان برابر 67 است، در حالی که رتبه دو کشور اصلی رقیب ایران در حوزه سند چشم انداز، یعنی ترکیه و عربستان، بترتیب 36 و 25 بوده است. لازم به ذکر است، ایران در میان 11کشور حوزه سند چشم‌انداز که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند، رتبه ‌نهم را به ‌خود اختصاص داده است. همچنین، مقایسه بهره‌وری نیروی ‌کار ایران و کشورهای حوزه سند چشم‌انداز نشان می دهد که ایران رتبه 9 را در میان 23 کشور به خود اختصاص داده است، در حالی که عربستان و ترکیه بترتیب رتبه های 4 و 8 را داشته اند.شواهد آماری بدست آمده، حاکی از وجود همبستگی مثبت بین توسعه کارآفرینی و بهره وری نیروی کار است. در انتهای گزارش، برخی راهکارها برای توسعه کارآفرینی در ایران پیشنهاد شده است.