تاریخ:

آبان 1401

نویسنده:

اميد وکيل‌زاده, امیررضا سوری, فاطمه پناهی, سعيده هوشمندگهر

کلیدواژه ها:

سرمایه‌گذاری - مشوق‌های سرمایه‌گذاری - مالزی - ایران

مشوق‌های سرمایه‌گذاری مزیت اقتصادی قابل اندازه گیری است که دولت ها برای بنگاه های خاص یا مجموعه ای از بنگاه‌ها با هدف هدایت سرمایه گذاری به سمت بخش‌ها یا مناطق مورد نظر یا تحت تاثیر قراردادن رفتار سرمایه‌گذاران ارائه می‌نمایند. این مشوق‌ها می‌توانند مالی، مالیاتی، گمرکی، اجتماعی و ... باشند. اهم یافته‌های آن به شرح زیر جهت بهره‌برداری تقدیم می‌شود: 1- مشوق‌های سرمایه‌گذاری مالزی با دو رویکرد منطقه‌ای و فعالیت محور و عمدتاً با محوریت معافیت‌ها و بخشودگی-های مالیاتی اعطاء می‌شود. مشوق های منطقه‌ای به منظور تشویق شرکت‌های داخلی و خارجی به سرمایه‌گذاری در مناطق معین شده نظیر مناطق ویژه اقتصادی، پارک‌های علم و فناوری، مراکز(هاب) اصلی و اکوپارک‌ها و مشوق‌های فعالیت محور به منظور بهبود طرح‌های ایجادی و توسعه‌ای تولیدی، فناوری اطلاعات، خودروسازی، حمل و نقل، گردشگری و جهانگردی، خدمات، فناوری زیستی تخصیص می‌یابد. از جمله مهمترین مشوق‌های اعطائی فوق که می-توان در بازبینی قوانین مالیاتی در ایران از آن‌ها بهره گرفت شامل موارد زیر می‌باشد: الف) شرکت‌های تولیدی صنعتی و کشاورزی مشمول بخشودگی مالیاتی 60 درصد هزینه‌های سرمایه‌ای به مدت ۱۵ سال، ب) شرکت‌های فعال در مناطق ویژه اقتصادی مشمول معافیت ۱۰۰ درصدی مالیات بر درآمد اتفاقی تا ۱۰ سال، ج) شرکت‌های تولیدی که سرمایه¬گذاری جدید در دارایی‌های ثابت به ارزش ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون رینگیت داشته‌اند مشمول نرخ مالیاتی صفر درصد برای دوره‌ای ۱۰ ساله و برای سرمایه‌گذاری بیش از ۵۰۰ میلیون رینگیت، تا ۱۵ سال، د) شرکت‌های دانش‌بنیان مشمول بخشودگی مالیاتی 50 تا ۱۰۰ درصدی هزینه‌های سرمایه‌ای به مدت 5 تا 10 سال، تا سقف 70 درصد درآمدهای اتفاقی می‌باشند ضمن اینکه شرکت‌های فعال در اقتصاد دیجیتال مشمول مزایایی نظیر واردات تجهیزات چند رسانه‌ای بدون پرداخت عوارض گمرکی، عدم محدودیت در اینترنت، زیرساخت‌های فیزیکی و فناوری اطلاعات در کلاس جهانی و خدمات و تعرفه‌های مخابراتی قابل رقابت در سطح جهان می‌شوند. هـ) شرکت‌های فعال در اکوپارک‌ها مشمول معافیت مالیاتی70 تا 100 درصد درآمد اتفاقی ناشی از فعالیت در اکوپارک‌ها، و) شرکت‌های فعال در مراکز (هاب) اصلی مشمول نرخ‌های مالیاتی صفر تا 10 درصد، ز) شرکت‌های فعال در تولید غذای حلال مشمول 100 درصد معافیت مالیات بر درآمد اتفاقی یا بخشودگی مالیات بر هزینه‌های سرمایه‌ای، و ح) شرکت‌های فعال در شرکت‌های فناوری زیستی مشمول ۱۰۰ درصد معافیت مالیات بر درآمد اتفاقی. 2- با توجه به اینکه کشور مالزی از اقتصاد آزاد برخوردار است نقش مشوق‌های گمرکی نسبت به کشورهایی نظیر ترکیه بسیار کمرنگ است، ضمن اینکه بدلیل محدودیت زمین‌های دولتی امکان اعطای اینگونه مشوق‌ها نیز وجود ندارد لذا تمرکز این کشور بر مشوق‌های مالیاتی می‌باشد. 3- در ایران نیز مشوق‌های مالیاتی مشابه آنچه که در کشور مالزی ذکر شد وجود دارد، به عنوان مثال هر نوع فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد و شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری (در صورت دارا بودن شرایط مقرر در قوانین و مقررات) به مدت 15 سال از هر نوع مالیات معاف می‌باشند. ولی در طراحی مشوق‌های کشور مالزی سعی شده است با توجه به اسناد بالادستی و سیاست صنعتی پیش‌بینی شده، از رشته فعالیت‌های صنعتی موثر در رشد اقتصادی آن کشور حمایت گردد به عنوان مثال مشوق‌هایی که برای اقتصاد دیجیتال و یا صنایع تولید غذای حلال در نظر گرفته شده است. در این راستا پیشنهاد می‌شود در ایران نیز مشوق‌های مالیاتی متناسب با الزامات سیاست صنعتی و رشته فعالیت‌های پیشران رشد صنعت طراحی شود.